ΤΑ ΔΕΚΑ ΚΟΡΥΦΑΙΑ ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ ΤΗΣ ΟΡΕΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

          1) Στενά του Νέστου - Αισθητικό Δάσος: Τα ''στενά του Νέστου'' είναι ένας μαγευτικός τόπος με πολύ πλούσια φυσική ομορφιά που προσφέρει στον επισκέπτη γαλήνη και ηρεμία. Είναι μια στενή κοιλάδα που βρίσκεται μεταξύ Σταυρούπολης και Τοξοτών και διασχίζεται από τον ποταμό Νέστο. Παράλληλα με το ποτάμι υπάρχει μονοπάτι που ξεκινά από τη Γαλάνη, ενώ η διαδρομή με το τραίνο είναι φανταστική.

            Στην περιοχή υπάρχουν σπάνιοι τύποι οικοτόπων, σπάνια φυτά και σπάνια ζώα. Πλούσια φυσική ομορφιά έχει να επιδείξει ολόκληρη η περιοχή που διασχίζεται από τον ποταμό Νέστο, εκεί που το νερό παίζει με την ξηρά και δημιουργεί εντυπωσιακά σχήματα, όπου μπορεί κανείς να θαυμάσει στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής του σπάνια είδη αγριολούλουδων και μεγάλη ποικιλία πτηνών.

            Ιδιαίτερα εντυπωσιακός είναι ο ορίζοντας από τη ''θέση Θέα''. Ο ποταμός Νέστος φθάνοντας στη θάλασσα σχηματίζει ένα μεγάλο δέλτα που παλιότερα το κάλυπτε παραποτάμιο δάσος. Στο τμήμα του δάσους που έχει διασωθεί ζουν τσακάλια και αγριογούρουνα, ενώ στην ευρύτερη περιοχή ζουν πολλά είδη σπάνιων ζώων.

            2) Χωριά της ορεινής περιοχής: Είναι χωριά του ορεινού όγκου της Ροδόπης που τα χαρακτηρίζει η ιδιαίτερη φυσική ομορφιά και ο μεγάλος λαογραφικός και πολιτισμικός πλούτος. Έγιναν γνωστά από την καλλιέργεια μιας εξαιρετικής ποικιλίας καπνού, του μπασμά.

            Οι κάτοικοι τους, μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα, διακρίνονται για την εργατικότητα και την βαθιά θρησκευτική τους πίστη. Τεμένη, παραδοσιακά γεφύρια στους ποταμούς Κόσυνθο και Κομψάτο, παραδοσιακές και γραφικές φορεσιές γίνονται το επίκεντρο της προσοχής του επισκέπτη.

            3) Καταρράκτης Λειβαδίτη: Ο εντυπωσιακός καταρράκτης του Λειβαδίτη με αξιοθαύμαστη φυσική ομορφιά και ύψος περισσότερο από 35 μέτρα είναι χαρακτηριστικό αξιοθέατο της ορεινής περιοχής του νομού Ξάνθης. Όποιος έχει επισκεφθεί τον Λειβαδίτη, στην οροσειρά της Ροδόπης, έχει ενθουσιαστεί με την ομορφιά που απλόχερα χαρίζει η φύση και παρασύρει τον επισκέπτη να σκέφτεται ότι ζει ένα όνειρο ή τουλάχιστον σε εποχή διαφορετική από την σημερινή.

            Ο επισκέπτης έχει την τύχη να συναντήσει ένα διαφορετικό πέπλο ομορφιάς, ανάλογα με την εποχή της επίσκεψης του που θα τον κάνουν να απορεί με τον πανέμορφο φυσικό πλούτο. Τον χειμώνα επικρατεί ένα μουντό και παγωμένο σκηνικό που κι αυτό γίνεται ωραίο, αν σκεφτεί κανείς ότι οι χειμώνες στην περιοχή είναι ακόμη αυθεντικοί, με εναλλασσόμενα καιρικά φαινόμενα και χαμηλές θερμοκρασίες, πράγμα που αποδεικνύει ότι το ''φαινόμενο του θερμοκηπίου'' δεν υπάρχει στην πραγματικότητα.

            4) Όρη Χαϊντού και Κούλα: Η περιοχή αποτελεί τμήμα της οροσειράς της Ροδόπης, έχει έκταση 32.090 στρέμματα και μέσο υψόμετρο τα 1.400 μέτρα. Η ψηλότερη και η ανατολικότερη κορυφή του συγκροτήματος είναι το Γυφτόκαστρο με 1.827 μέτρα, πάνω ακριβώς στη μεθόριο με τη Βουλγαρία.

            Η περιοχή χαρακτηρίζεται ως ''μνημείο της φύσης''. Στη μεγαλύτερη έκταση της καλύπτεται από δάση που σχηματίζουν φυλλοβόλα δέντρα. Υπάρχει επίσης ένας μεγάλος αριθμός φυτών που είναι σπάνια για την χώρα μας.

            Η Χαϊντού είναι από τους σημαντικότερους βιότοπους στην χώρα μας για όλα τα μεγάλα δασόβια θηλαστικά. Τα δάση είναι σε καλή κατάσταση, αν και το δασικό οδικό δίκτυο είναι σχετικά πυκνό και η υλοτομία αρκετά έντονη. Υπάρχουν 102 είδη πουλιών που όλα τους σχεδόν αναπαράγονται στα δάση της περιοχής. Πολλά απ' αυτά τα είδη πουλιών διατηρούν εδώ και στην ευρύτερη οροσειρά της Ροδόπης τους κύριους ή και μοναδικούς πληθυσμούς τους.

            5) Μακεδονικός Τάφος: Θολωτός Μακεδονικός Τάφος του 2ου αιώνα μ.Χ. Ο μεγαλύτερος της Θράκης και από τους πιο εντυπωσιακούς της Β. Ελλάδας. Βρίσκεται στο χωριό Κομνηνά, λίγο μετά την Σταυρούπολη.  

            6) Ανάγλυφο του Μίθρα του ταυροκτόνου: Σπανιότατη βραχογραφία του 2ου με 3ου αιώνα μ.Χ. στην ορεινή περιοχή της Ξάνθης και συγκεκριμένα στον οικισμό των Θερμών. Απεικονίζει τον περσικής καταγωγής θεό Μίθρα να θυσιάζει έναν ταύρο και μαρτυρά τη διάδοση της μιθραϊκής θρησκείας στην ορεινή Ροδόπη κατά τα τελευταία χρόνια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.

            7) Μουσουλμανικά Τεμένη - Τεκέδες: Διάσπαρτοι λατρευτικοί χώροι των μουσουλμάνων που βρίσκονται κυρίως στην πόλη της Ξάνθης και στα γύρω πεδινά και ορεινά χωριά. Έχουν λιτή διακόσμηση και εξωτερικά διακρίνονται από το κύριο μέρος του τεμένους και τον μιναρέ.

            8) Ερείπια του κάστρου της Καλύβας: Βρίσκεται πάνω από τον ποταμό Νέστο, στα 627 μέτρα υψόμετρο. Είναι αξιόλογος αρχαιολογικός χώρος με πηγάδι της εποχής του Φιλίππου του Β'. Υπάρχει επίσης, διαμορφωμένος χώρος αναψυχής και έκθεση φωτογραφίας.

            9) Παραδοσιακά γεφύρια: Στον νομό Ξάνθης έχουν καταγραφεί 35 πέτρινα τοξοειδή γεφύρια, φτιαγμένα κυρίως από ειδικευμένους Ηπειρώτες μαστόρους. Τα περισσότερα βρίσκονται στην ορεινή περιοχή, στους ποταμούς Κόσυνθο και Κομψάτο. Αποτελούσαν ιδιαίτερα σημαντικούς κόμβους του δικτύου των παλαιών μονοπατιών. Επίσημα έχουν καταγραφεί και χαρακτηριστεί διατηρητέα μόνο 12 γεφύρια.

            Τα περισσότερα απ' αυτά χρονολογούνται από τον 18ο και 19ο αιώνα, ενώ υπάρχουν και ορισμένα νεώτερα. Διαφέρουν ως προς το μέγεθος, τη μορφή και ως προς τον αριθμό των τόξων τους. Τα κεντρικά τόξα είναι συνήθως ημικυκλικά, ενώ υπάρχουν και τα λεγόμενα ''ανακουφιστικά'' τόξα ή ''παράθυρα'' που σκοπό έχουν να ελαφρύνουν την όλη κατασκευή και να διευκολύνουν τη διέλευση του νερού.

            Κατά την διαδρομή των επισκεπτών για την ορεινή περιοχή, υπάρχει ο κεντρικός εμπορικός δρόμος της Σμίνθης όπου μπορεί κάποιος να βρει όλα τα βασικά και απαραίτητα αγαθά και κυρίως ποιοτικά και εγγυημένα κρεατικά από τα τοπικά κρεοπωλεία. Μετά από το χωριό, υπάρχουν αρκετοί παράδρομοι προς άλλους μικρότερους οικισμούς με πολλές και πανοραμικές εικόνες.

            10) Δασικό χωριό Ερύμανθου: Βρίσκεται στο δάσος της Χαϊντούς, σε υψόμετρο 1350 μέτρων. Αποτελείται από 12 ξύλινους αυτοεξηπηρετούμενους οικίσκους των 2 δωματίων μα δυνατότητα φιλοξενίας 4 ή 5 ατόμων, καθώς κα έναν μικρότερο των 2 ατόμων. Σκοπός του είναι να φέρει τον σύγχρονο άνθρωπο πιο κοντά στο δασικό περιβάλλον, αλλά και να δημιουργήσει έναν χώρο αναψυχής κα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης.  

Για Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ)